ภาควิชาวิจัยและจิตวิทยาประยุกต์ จัดตั้งขึ้นจากการรวมกันของภาควิชาวิจัยและวัดผลการศึกษาและภาควิชาการแนะแนวและจิตวิทยาการศึกษา เมื่อปี พ.ศ. 2551 มีหลักสูตรที่รับผิดชอบทั้งหมด 5 หลักสูตรคือ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิจัย วัดผลและสถิติการศึกษา ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาจิตวิทยาการปรึกษา หลักสูตรระดับ ปริญญาโท 2 สาขา คือ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัย วัดผลและสถิติการศึกษา สาขาจิตวิทยาการให้คำปรึกษา โดยมีคณาจารย์ในภาควิชารวมทั้งสิ้น 17 ท่าน และคณาจารย์พิเศษจากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ อีกประมาณ 16 ท่าน นับว่าเป็นภาควิชาที่มีภาระงานสูงสุดของคณะศึกษาศาสตร์และจัดได้ว่ามีมาตรฐานการจัดการเรียนการสอนที่เข้มแข็งเป็นพิเศษเพราะทั้งจิตวิทยาและวิจัยต่างก็เป็นทฤษฎีพื้นฐานที่สำคัญของการศึกษาและศาสตร์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง